Yerba mate - een stimulerend drankje, maar is het verslavend?

Yerba mate verovert de harten van zoekers naar natuurlijke vervangers voor koffie en energiedrankjes. Deze exotische drank, oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Amerika, verleidt met zijn rijke smaak, gezondheidseigenschappen en... stimulerend effect. Geen wonder dat er zoveel vragen en legendes rond Yerba Mate bestaan. Zit er niet iets meer achter dit groene genot? Is Yerba Mate een drug en kan het leiden tot verslaving?

Samenvatting:

1. Een aftreksel van vriendschap en een vitaminebom. Wat is Yerba mate?
2. Yerba mate vs drug. Zijn ze hetzelfde?
3. Yerba mate en psychoactieve effecten. Wat gebeurt er in de hersenen na de eerste slok?
4. Is Yerba mate verslavend? De hele waarheid over het Indiaanse Guarani brouwsel

Een aftreksel van vriendschap en een vitaminebom. Wat is Yerba Mate?

Stel je voor dat je in de schaduw van bomen op de Argentijnse pampa's zit. In je handen houd je een karakteristiek vat genaamd mate, gevuld met groene bladeren en heet water, en je nipt van het verzadigende brouwsel met behulp van een bombilla, een metalen buis... Dit is yerba mate, een drank die Zuid-Amerikanen al eeuwen vergezelt in hun dagelijks leven.

Yerba mate is geen gewone drank, maar de ware essentie van Zuid-Amerika ingekapseld in de bladeren van de hulst, Ilex paraguariensis. Deze plant, die voornamelijk in Argentinië, Paraguay en Brazilië groeit, is al eeuwenlang een integraal onderdeel van de lokale cultuur. Gedroogde en op de juiste manier verwerkte hulstbladeren worden gebruikt om een aftreksel te maken, waarvan de tradities teruggaan tot de precolumbiaanse tijd. Eeuwen geleden werd yerba mate ontdekt door de Guarani-indianen, die de stimulerende eigenschappen van de plant waardeerden. Ze dronken het voor de jacht en tijdens belangrijke gebeurtenissen, waarbij ze de hele stam rond het kampvuur verzamelden en de beker van hand tot hand gaven - bijna als een vredespijp. Tot op de dag van vandaag wordt Yerba Mate in Latijns-Amerika beschouwd als een symbool van vriendschap en wordt het vaak gedronken in het gezelschap van kennissen, vrienden of familie.

Maar yerba mate is niet alleen een Indiaas ritueel en een unieke smaak. Het is ook een schat aan waardevolle voedingsstoffen. Het bevat een overvloed aan vitaminen en mineralen zoals kalium, magnesium en ijzer, maar ook antioxidanten. Yerba mate bevat verbindingen die xanthines worden genoemd, waaronder cafeïne, theobromine en theofylline. Door yerba mate te drinken voelen we ons niet alleen gestimuleerd en geconcentreerder, maar voorzien we het lichaam ook van veel waardevolle stoffen. Het regelmatig drinken van yerba mate kan veel gezondheidsvoordelen opleveren en onderdeel worden van een gezonde levensstijl. Maar is yerba mate verslavend? Dit is een vraag die veel liefhebbers van het drankje bezighoudt, mensen die mate nog niet kennen en sceptici die het brouwsel zien als een schadelijke stof. Ondanks het groeiende bewustzijn van wat Yerba mate is, hebben sommige mate liefhebbers tot nu toe te maken gehad met verontwaardiging van mensen die niet bekend zijn met het onderwerp, die denken dat Yerba mate een soort exotisch, charlatan kruid is. Dus, wat is het eigenlijk met deze Yerba mate?

Yerba mate vs drug. Zijn ze hetzelfde?

Voordat we antwoord geven op de vraag"is Yerba mate een drug?" en dus"kan Yerba mate verslavend zijn?", laten we eerst kijken wat een drug eigenlijk is en of de Zuid-Amerikaanse "thee" binnen de definitie past. We gaan tenslotte ons favoriete drankje niet vergelijken met iets dat we niet zo goed kennen, toch?

Laten we beginnen met de basis. Per definitie is een drug een psychoactieve stof die het centrale zenuwstelsel beïnvloedt en veranderingen veroorzaakt in waarneming, stemming, gedrag en bewustzijn. Daarnaast kunnen drugs leiden tot lichamelijke of psychische verslaving en negatieve effecten hebben op de gezondheid. Voldoet yerba mate aan deze criteria? Tijd voor een onderzoekje!

• Is Yerba Mate een psychoactieve stof? NEE. Het is gewoon een aftreksel van de bladeren en twijgen van de Ilex paraguariensis plant. Maar yerba mate bevat inderdaad zo'n stof - het is cafeïne. De concentratie is vergelijkbaar met die in koffie, en koffie wordt op zijn beurt beschouwd als een van de meest populaire en legale stimulerende middelen ter wereld.
• Heeft Yerba Mate een effect op het centrale zenuwstelsel? JA, en dat komt door de eerder genoemde cafeïne. Cafeïne beïnvloedt onze hersenen - het heeft een stimulerend effect, verhoogt de alertheid en verbetert de concentratie. Maar hé, koffie doet hetzelfde en op de een of andere manier vraagt niemand: "Is koffie een drug?".
• Verandert Yerba Mate de waarneming en het bewustzijn? NEE. De stimulatie van het lichaam en de betere concentratie kunnen ons inderdaad het gevoel geven dat we "high" zijn. De zintuigen worden scherper, de geest helderder en we kunnen beter en efficiënter werken. Naast cafeïne zit er theobromine en theophylline in yerba mate, die ons ook een ontspannen gevoel geven en ons humeur verbeteren. Yerba mate veroorzaakt echter niet zulke sterke bewustzijnsveranderingen of hallucinaties als vaak voorkomen na het innemen van drugs.
• Is Yerba mate zeer verslavend? NEE. We zullen in een volgende paragraaf dieper op dit onderwerp ingaan, maar laten we er nu alvast op wijzen dat yerba mate niet leidt tot verslaving in de medische zin van het woord. Het ritueel van het drinken van Yerba mate kan een dagelijks onderdeel van het leven worden, maar het veroorzaakt niet de sterke veranderingen in perceptie of stemming die kenmerkend zijn voor drugs.
• Heeft Yerba mate een negatief effect op de gezondheid? NEE. Integendeel! Yerba mate, met mate geconsumeerd, heeft veel gezondheidsbevorderende voordelen. Het bevat antioxidanten, vitaminen en mineralen. Het is nauwelijks te vergelijken met drugs die het lichaam beschadigen!

Dus op de vraag"is Yerba een drug?" is het antwoord: zeker niet! Het is eerder een vriend van ons lichaam en geen gevaarlijke stimulans voor onze gezondheid.

Yerba mate en psychoactieve effecten. Wat gebeurt er in de hersenen na de eerste slok?

Nou, we kunnen zeker zeggen dat Yerba mate geen drug is, maar het heeft wel een effect op ons lichaam op zijn eigen manier. Wat gebeurt er eigenlijk in de hersenen als we genieten van dit heerlijke groene drankje? Het meest verwarrende is cafeïne, het belangrijkste psychoactieve ingrediënt in yerba mate. Cafeïne blokkeert de receptoren van adenosine, een natuurlijke "slaper" die zich gedurende de dag in het lichaam ophoopt. Hierdoor voelen we ons meer gestimuleerd en gefocust. Yerba mate bevat een vergelijkbare hoeveelheid cafeïne als koffie, maar geeft deze geleidelijk af aan het lichaam. Koffie veroorzaakt vaak een plotselinge energiestoot die snel weer wegzakt, wat leidt tot gevoelens van vermoeidheid en zwakte. Yerba mate werkt anders. Dankzij de langzame afgifte van cafeïne is de stimulatie evenwichtiger en duurt het langer. Het mildere en langduriger stimulerende effect dan dat van koffie en de verbetering van de stemming zijn ook te danken aan de aanwezigheid van andere actieve stoffen in yerba mate, zoals theobromine en theofylline. De synergie tussen deze drie ingrediënten maakt yerba mate een ideale keuze voor mensen die behoefte hebben aan een langdurige oppepper zonder plotselinge energiedalingen.

Is Yerba Mate verslavend? De hele waarheid over het Indiaanse Guarani brouwsel

Tot slot komen we bij de kern van het artikel van vandaag en proberen we het antwoord te vinden op de vraag die veel mensen bezighoudt:"is Yerba Mate verslavend?". Het is een onderwerp dat evenveel emoties losmaakt als de finale van het wereldkampioenschap voetbal. Maar wees gerust, we zullen onszelf hier niet in de enkels trappen. In plaats daarvan zullen we ons in het onderwerp verdiepen met de gratie van een ballerina en de precisie van een chirurg!

Er zijn inderdaad mensen die zich geen dag zonder mate kunnen voorstellen. Een portie om 's ochtends wakker te worden, nog een slokje tijdens een pauze op het werk, en dan nog een middag ontspannen met een mate-kopje in de hand - en zo letterlijk elke dag. Als je het van opzij bekijkt, zou je kunnen denken dat zo iemand inderdaad verslaafd is aan Yerba Mate. Maar hetzelfde kan gezegd worden van iemand die elke dag dezelfde pap eet als ontbijt of die 's avonds zijn favoriete videogame speelt. Dergelijke repetitieve activiteiten gelden eerder als aangename gewoonten dan als echte verslavingen. Een gewoonte is een zich herhalend gedrag dat we kunnen controleren. Een verslaving daarentegen wordt gekenmerkt door dwang, controleverlies en negatieve gevolgen. Stel je voor dat yerba mate net zoiets is als je favoriete tv-serie. Je kijkt er graag naar, je kijkt uit naar nieuwe afleveringen, maar als je op vakantie moet zonder toegang tot Netflix, stort de wereld niet in. Het is hetzelfde met Yerba mate - je kunt er van houden, maar als het toevallig op is of als je het om de een of andere reden niet kunt drinken zoals je altijd doet, zal er absoluut niets gebeuren.

Laten we er tot slot op wijzen dat - zoals met alles wat we consumeren en aan ons lichaam geven - gematigdheid en balans de sleutel is. Het met mate consumeren van yerba mate is, net als andere cafeïnehoudende dranken, veilig en kan veel voordelen voor de gezondheid opleveren. Als je merkt dat je te veel Yerba mate drinkt en de overtollige cafeïne slecht is voor je welzijn, is het de moeite waard om te overwegen je inname te verminderen. Onthoud dat gezonde gewoonten die zijn die ons leven niet domineren, maar verrijken! Geniet van yerba mate, waardeer de smaak en eigenschappen, maar vergeet niet dat het leven nog veel meer heerlijke smaken heeft om te ontdekken. En als iemand je nog eens vraagt "is Yerba Mate een drug", kun je met een glimlach antwoorden: "Ja, en het is verslavend.... van de glimlach op je gezicht!".

Bron van informatie:

1. Wikipedia: Mate.
2. C.I. Heck, E.G. De Mejia, Yerba Mate Tea (Ilex paraguariensis): A Comprehensive Review on Chemistry, Health Implications, and Technological Considerations, Journal of Food Science, 2007.
3. A. Gawron-Gzella, J. Chanaj-Kaczmarek, J. Cielecka-Piontek, Yerba Mate – A Long but Current History, Nutrients, 2021.